ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาษาละติน/บทที่ 3"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล โรบอต: เก็บกวาด |
||
บรรทัดที่ 16: | บรรทัดที่ 16: | ||
{|{{ตารางสวย}} |
{|{{ตารางสวย}} |
||
! rowspan="2" | พจน์ |
! rowspan = "2" | พจน์ |
||
! colspan="2" | ภาษาอังกฤษ |
! colspan="2" | ภาษาอังกฤษ |
||
! colspan="2" | ภาษาละติน |
! colspan="2" | ภาษาละติน |
||
บรรทัดที่ 22: | บรรทัดที่ 22: | ||
! | การผัน who || ''ชื่อการก'' || ''การผัน domina'' || ''ชื่อการก'' |
! | การผัน who || ''ชื่อการก'' || ''การผัน domina'' || ''ชื่อการก'' |
||
|- |
|- |
||
! rowspan="3" | เอกพจน์ |
! rowspan = "3" | เอกพจน์ |
||
| Who? || Nominative<br>ประธาน || domin'''a'''<br>นายหญิง || Nominative<br>ประธาน |
| Who? || Nominative<br>ประธาน || domin'''a'''<br>นายหญิง || Nominative<br>ประธาน |
||
|- |
|- |
||
บรรทัดที่ 30: | บรรทัดที่ 30: | ||
|- |
|- |
||
|- |
|- |
||
! rowspan="3" | พหูพจน์ |
! rowspan = "3" | พหูพจน์ |
||
| Who? || Nominative<br>ประธาน || domin'''ae'''<br>นายหญิงทั้งหลาย || Nominative<br>ประธาน |
| Who? || Nominative<br>ประธาน || domin'''ae'''<br>นายหญิงทั้งหลาย || Nominative<br>ประธาน |
||
|- |
|- |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 20:18, 14 มกราคม 2556
การผันคำนามเพื่อบอกการก
ในภาษาละติน การเรียงลำดับคำภายในประโยคจะเป็น ประธาน-กรรม-กริยา แต่ละส่วนอาจสลับที่กันได้ โดยคำนามที่เป็นประธานและกรรมจะผันวิภัตติต่างกันเพื่อบ่งบอกการก (หน้าที่ทางไวยากรณ์) ที่แตกต่างกัน เช่น
Domina fīliam amat. Fīliam domina amat. Amat fīliam domina. Domina amat fīliam. |
นายหญิงชอบลูกสาว |
Fīlia dominam amat. Dominam fīlia amat. Amat dominam fīlia. Fīlia amat dominam. |
ลูกสาวชอบนายหญิง |
จะสังเกตได้ว่า ประธานจะลงวิภัตติด้วย -a ในขณะที่กรรมจะลงวิภัตติด้วย -am
ถ้าเทียบกับภาษาอังกฤษแล้ว ภาษาอังกฤษจะมีการกสามชนิด ได้แก่ การกประธาน (nominative) การกเจ้าของ (possessive) และการกกรรม (objective) การกประธานและการกกรรมจะมีวิภัตติเหมือนกัน คือไม่เปลี่ยนรูปคำนาม ในขณะที่การกเจ้าของจะมีวิภัตติเป็น 's หรือ ' ถึงกระนั้น ปฤจฉาสรรพนามจะเห็นสภาพการผันได้ชัดเจนกว่า กล่าวคือ who? > whose? > whom?
ตารางเปรียบเทียบการผันวิภัตติระหว่างอังกฤษกับละตินจะเป็นดังนี้
พจน์ | ภาษาอังกฤษ | ภาษาละติน | ||
---|---|---|---|---|
การผัน who | ชื่อการก | การผัน domina | ชื่อการก | |
เอกพจน์ | Who? | Nominative ประธาน |
domina นายหญิง |
Nominative ประธาน |
Whose? | Possessive เจ้าของ |
dominae ของนายหญิง |
Genitive เจ้าของ | |
Whom? | Objective กรรม |
dominam นายหญิง |
Accusative กรรมตรง | |
พหูพจน์ | Who? | Nominative ประธาน |
dominae นายหญิงทั้งหลาย |
Nominative ประธาน |
Whose? | Possessive เจ้าของ |
dominārum ของนายหญิงทั้งหลาย |
Genitive เจ้าของ | |
Whom? | Objective กรรม |
dominās นายหญิงทั้งหลาย |
Accusative กรรมตรง |
ข้อสังเกตจากตารางเปรียบเทียบการผันวิภัตติของอังกฤษ-ละติน หากคำนามที่มีวิภัตติเอกพจน์ การกประธาน ลงท้ายด้วย -a
- รูปพหูพจน์ การกประธาน จะลงวิภัตติ -ae
- รูปเอกพจน์ การกเจ้าของ จะลงวิภัตติ -ae ส่วนรูปพหูพจน์จะลงวิภัตติ -ārum
- รูปเอกพจน์ การกกรรมตรง จะลงวิภัตติ -am ส่วนรูปพหูพจน์จะลงวิภัตติ -ās
- รูปเอกพจน์ การกเจ้าของ และรูปพหูพจน์ การกประธาน จะมีลงท้ายด้วยวิภัตติเดียวกัน
แบบทดสอบ
จงบอกพจน์และการก และแปลคำต่อไปนี้
- Silva, silvās, silvam
- Fugam, fugae, fuga
- Terrārum, terrae, terrās
- Aquās, causam, lūnās
- Fīliae, fortūnae, lūnae
- Injūriās, agricolārum, aquārum
- Injūriārum, agricolae, puellās
- Nautam, agricolās, nautās
- Agricolam, puellam, silvārum