ภาษาฟินแลนด์/บทนำ
ภาษาฟินแลนด์ (suomi หรือ suomen kieli ในภาษาฟินแลนด์) เป็นภาษาตระกูลยูราลิก ด้วยเหตุนี้ทำให้ภาษาฟินแลนด์มีความแตกต่างจากภาษาอื่น ๆ ในทวีปยุโรปที่เป็นกลุ่มภาษาอินโด-ยูโรเปียน ภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาฟินแลนด์มากที่สุด คือ ภาษาคาเรเลีย ตามมาด้วยภาษาเอสโตเนียและภาษาซามีตามลำดับ ภาษาฮังการีก็ได้รับการจัดให้เป็นภาษาตระกูลยูราลิก แต่ผ่านวิวัฒนาการจนแตกต่างกันแทยจะสิ้นเชิง มีเพียงหลักไวยากรณ์บางอย่างและเสียงพยัญชนะ/สระเท่านั้นที่พอเหลือเป็นร่องรอยว่าทั้งสองภาษาสืบเชื้อสายมาจากต้นตระกูลเดียวกัน
ภาษาฟินแลนด์เป็นภาษาทางการของประเทศฟินแลนด์ (ร่วมกับภาษาสวีเดน) และเป็นภาษาชนกลุ่มน้อยในประเทศสวีเดน ประเทศนอร์เวย์ และประเทศรัสเซีย
ภาษาฟินแลนด์จัดเป็นภาษารูปคำติดต่อ (Agglutinative language) กล่าวคือเป็นภาษาที่มีการใช้หน่วยคำต่าง ๆ มาต่อกับหน่วยคำอื่น ๆ จนได้เป็นคำที่มีความหมายต่าง ๆ ภาษาในลักษณะนี้จะทำให้ผู้เรียนเดาความหมายของคำและรากศัพท์ได้ง่ายกว่าภาษาวิภัตติปัจจัยที่คำอาจเกิดการเปลี่ยนแปลงได้ทั้งรูปคำและการออกเสียง
พื้นฐานของภาษาฟินแลนด์
[แก้ไข | แก้ไขต้นฉบับ]ภาษาฟินแลนด์จะสร้างคำด้วยวิธีการนำส่วนลงท้าย (suffix) มาต่อท้ายคำตั้งต้น (stem) ภาษาฟินแลนด์จะมีส่วนลงท้ายอยู่สองประเภทหลัก ๆ คือ
- ส่วนลงท้ายสำหรับการผันรูป (Inflectional suffix) เช่น autossa "ในรถยนต์"
- ส่วนลงท้ายสำหรับการแผลงรูป (Derivational suffix) เช่น autoton "ไร้รถยนต์"
การผันรูปจะคงประเภทของคำ (Part of Speech) ไว้ขณะที่การแผลงรูปสามารถเปลี่ยนประเภทคำได้
ส่วนลงท้ายเหล่านี้สามารถต่อกันไปเรื่อย ๆ จนเกิดเป็นคำยาว ๆ อย่างเช่น Juoksentelisinkohan แปลได้ว่า "ผมสงสัยว่าผมควรวิ่งไปทั่วดีไหม" คำนี้มีวิธีสร้างดังนี้
- juosta (คำกริยา "วิ่ง")
- juoksennella (เติมส่วนลงท้าย Frequentative ให้กับคำตั้งต้นของ juosta "juokse-")
- juoksentelisi (เติมส่วนลงท้ายบอกมาลาเงื่อนไข ให้กับคำตั้งต้นของ juoksennella "juoksentele-")
- juoksentelisin (เติมส่วนลงท้ายบอกประธานบุรุษที่หนึ่งเอกพจน์)
- juoksentelisinko? (เติมส่วนลงท้ายประโยคคำถามแบบใช่หรือไม่)
- juoksentelisinkohan (เติมส่วนลงท้ายที่ทำให้ประโยคคำถามสุภาพขึ้น)
ภาษาฟินแลนด์ยังมีหลักการอีกสองหลักการที่สำคัญ คือ Vowel Harmony และ Consonant Gradation ทั้งสองหลักการนี้จะมีผลตอนผันรูปหรือแผลงรูปก่อนเอาไปใช้ในประโยค
ภาษาฟินแลนด์ไม่มีเพศของคำนาม และไม่มีคำนำหน้านาม (จำพวก a, an, the ในภาษาอังกฤษ) แต่แลกมากับการแสดงความชี้เฉพาะผ่านทางตำแหน่งการวางคำในประโยค
- Katolla on kissa. "มีแมวตัวหนึ่งบนหลังคา" (พูดถึงแมวตัวไหนไม่รู้)
- Kissa on katolla. "แมวตัวนั้นอยู่บนหลังคา" (ผู้พูดและผู้ฟังรู้กันว่าเป็นแมวตัวไหน)